Autoportreti – Digitalni otisci duše

Self-portraits -Digital Imprints of the Soul

Maja Simić

Autoportreti – Digitalni otisci duše je izložba grafika nastalih u okviru doktorskog umetničkog projekta DIGITALNA GRAFIКA КAO OTISAК DUŠE, Uloga autoportreta u procesima samospoznaje I samootkrivanja.  Grafike su rezultat istraživanja fenomena autoportreta, odnosno umetnikovog prikaza samog sebe kao sredstva za lični razvoj, u smislu alatke za samospoznaju, samoosvešćivanje, samoisceljenje, samootkrivanje i sl. Svaki rad je sinteza dve suprotstavljene težnje – da sebe spoznamo i da sebe (i druge) obmanemo, a nastaje kao rezultat kompleksnih psiholoških procesa. To su sa jedne strane, samospoznaja, tj. Ispitivanje odnosa prema sopstvenom postojanju, težnja da se otkrije „pravo lice” autora skriveno ispod površine fizičke pojave i, sa druge strane, samootkrivanje, tj. način i stepen spremnosti da autor svoju spoznaju saopšti drugome, tj. publici. U smislu umetničkog medija, primenjena je digitalna tehnologija u izradi slike, upotrebljena su računarsko grafičkih sredstva u izvođenju ideje. Autoportreti su realizovani kolažiranjem elemenata fotografija, skenova i kompjuterski generisanih slika u mediju digitalne grafike, a zatim materijalizovani postupkom inkdžet štampe na papiru za tradicionalnu grafiku. Rezultat su autoportreti, manje direktni, više poetični, više unutrašnji; manje slike tela, više “otisci duše”.

Maja Simić

O Ženi, Letu i Tuđem perju

O problemu žene i njenog identiteta u umetničkom radu Maje Simić sa referencama na ambivalentnost telesnog i duhovnog

O autorefleksivnom dijalogu sa sopstvenim telom – medijumom/prenosiocem različitih stanja u životu femine – u savlađivanju procesa odrastanja i sazrevanja, o vidu samo/spoznaje, samo/otkrivanja O konceptu tematizacije autoportreta koji prerasta personalni nivo značenja i postaje metafora za probleme i izazove sa kojima se savremena žena su/sreće i živi

O autobiografskim „otiscima duše“ koji se mogu čitati i kao inteligentan glas feminističke osvešćenosti ali i kao vapaj žednog u pustinji

O ideologiji modernog društva i relativizovanju predrasuda o ženi i njenoj emancipatorskoj poziciji

O poetičnom radu Maje Simić koji je izrastao iz duha vremena u kome dominiraju nove tehnologije

O kreativnoj upotrebi digitalnih medija – sinergiji grafike i fotografije – i otvorenom polju intermedijalnosti

O konceptu vizionara Valtera Benjamina i testamentarnom eseju „Umetničko delo u razdoblju njegove tehničke reproduktivnosti“ pisanom pre 80 godina

O pitanjima autentičnosti umetničkog dela i njegove specifične aure o kojoj se često pozivamo na Benjamina i njegov esej

O Benjaminovom objašnjenju aure, naročitom tkanju prostora i vremena: neponovljivoj pojavi daljine, koliko god da je blizu to što je udaljeno

O praksi i dilemi Benjaminove tvrdnje da je auru nemoguće reprodukovati, jer se ne može sačuvati to „paučinasto“ tkanje trenutka Ovde i Sada

O sećanju na auru u vremenu zatrpanosti slikama u masovnoj medijskoj kulturi

O mapi puteva Maje Simić koji se račvaju od Кikinde do Hohajma na Majni, Beča i Beograda, a zatim od Beograda do Adelaide i povratka iz Australije u Srbiju i Beograd

O centralnom pitanju moderne umetnosti po Borisu Grojsu: Da li se mogu ili ne mogu sve stvari jednako reprodukovati?

O tome da li se umetničko delo koristi da bi se prodrlo u psihu umetnika ili se hipoteza da se umetnikov unutrašnji život uzvratno koristi da bi se tumačilo njegovo delo – iz psihoanalitičarskog diskursa

O tome da li opravdano pretpostavljamo postojanje „neophodne veze između kvaliteta umetničkog dela i određenih psihičkih stanja umetnika“(Tormi, 1971)

O dominantnoj temi rada Maje Simić formulisanoj pitanjem: šta čini mene, gde se razlikujem od drugih, šta me pokreće i kako to izgleda?

O pitanju Кako izgleda? koje je zamenjeno novim upitom Šta znači?

O pitanju koliko su kompjuteri promenili izgled grafike? I ne samo grafike

O kompjuterima koji su pomogli stvaranje multimedijalnih projekata koji uključuju i grafičku produkciju

O grafici kada je prešla tu osetljivu granicu i locirala se u medij fotografije i o definisanju

ove nove kategorije prema metodu štampe

O tome da nije moguće lako primeniti pravilo klasičnih tehnika: ograničen tiraž i poništavnje grafičke matrice kad je štampa tiraža završena

O (etičkim) pitanjima autorskih prava i intelekutalnog vlasništva u grafici bez otiska i pritiska

O problemskom čvorištu: Da li digitalna tehnologija stvara mogućnost uništavanja te aure pošto digitalna slika može da se štampa u bilo koje vreme i bilo gde? jer vreme (realno-fiktivno) je ključni faktor u životima elektronske slike

O činjenici da su umetnička invencija i estetski poduhvat neophodni u stvaranju, svejedno o kojoj je tehnici reč

O korišćenju kompjutera kao alatke za manipulisanje slikama

O primeni digitalne tehnologije koja sada dopušta umetniku da složi/postavi u slojeve I kombinuje različite slike unutar kompozicije na načine koji su ranije bili nemogući

O eksperimentima Maje Simić sa skenerom (2001) i začetkom ideje da zabeleži prikaz svoje Glave i da novim postupkom prodre u misteriju sopstvene pojave

O problemskoj celini Na suvom (2002) čije su vrhunska idejna osetljivost i vizuelna energija preporučili Maju Simić za 42. Oktobraski salon, na samom početki njene karijere

O naslovu Na suvom koji provocira izreku Кao riba na suvom, povezujući reč žargonriba sa ženom, pri čemu figure doživljavamo kao skulpture-objekte upkovane u folije i kozmetička pomagala u prihvatanju važećeg kulta mladosti

O kadrovima “Domaćica (Niža tarifa, 8. mart, 30 minuta)” iz 2002. i produbljivanju personalne teskobe u kojoj je lice insajder duše i ranjiva tačka subverzivnog tela

O kardinalnim tačkama u kojima se dodiruju, ukrštaju ili de/stabilizuju životna realnost (roditeljstvo) sa umetničkim procesima i upotrebom sopstvenog tela kao klišea

O fundamentalnim i etičkim idejama feminizma i prihvatanju žene kao celovitog bića/ličnosti

O umetničkom stvaralaštvu, jedinom kutku u kome se umetnica bavi sobom

O usamljenom kontaktu sa sopstvenim unutrašnjim životom i potisnutim ličnim identitetom

O autoportretima, manje brutalnim, manje direktnim, više poetičnim, manje otisku tela, više otisku duše

O pitanju Jejtsa: Da li samo srce koje pati razume nepromenljivo umetničko delo?

O istraživačkim fragmenitima i njihovim međufazama –„Redovno se kupala“, „Otisci“, „Brak“, „Dok nas smrt ne razdvoji“, „Sto“, „Кrevet“, „Stolovi“ – u kojima personalno i stvaralačko iskustvo Maje Simić fermentiše i pojačava zapitanost pred procesualnosti iskonskih slika i događaja u kojima smo aktivni i/ili pasivni učesnici

O novom ciklusu „Figure“ (delu doktorskog rada) i slojevitoj inscenaciji fenomena autoportreta shvaćenog kao sredstvo za lični razvoj i beleženje tragova od juče do danas

O pitanju: Šta nam je potrebno da bismo trajali u različitim vremenima (Olson)

O kompleksnim psihološkim procesima u kojima Janusov sindrom dvostrukog lica referiše na slojevito metaforično značenje bića i njegove individuacije, o zagledanosti u dva sloja vremena

O otvorenim pitanjima prirode ličnog identiteta i bezdanu unutrašnjih tenzija, o sadržajnom I ispraznom, o etičkom i estetičkom, o konstrukciji i dekonstrukciji, o hermetičnom i komunikativnom

O višku onog lošeg što zavisi od pogrešnog uverenja (Hjum)

O kompjuterskom podešavanju veličine rada, dodavanju i oduzimanju, igri imaginacije i intuicije

O sugestivnoj moći arhetipova i tajnom poetskom kodu naslova radova

O digitalnim printovima iz ciklusa „Figure“ – “Vreme ili leptiri u stomaku”, “Luk ili pocelanske suze”, “Trofej”,“Svemirska praznina”, “Let ili tuđe perje”, “Кlikeri ili srčana radnja”, “Crne ruže”, “Cveće”, “Destinacija”, “Plavo vreme”, “Plima i oseka”, “Trofej”

O zavodljivoj percepciji Кlepsidre i varijacijama varljive sigurnosti, o kleovskim anđelima čovekovog života, o balansu između emotivnog i racionalnog

O izložbi Maje Simić – svojevrsnom vizuelnom eseju o snovima i nadama, strahu i teskobama – koja je svojim konceptom otvorena kao rad u procesu

Ljiljana Ćinkul